Akuszerki z Brzeska i okolic
Kiedy
rodzi się człowiek, potrzebny jest ktoś, kto pomoże rodzącej – bez względu na
wszystko. Nieważne stają się różnice kulturowe, religijne, narodowościowe.
Dobrej położnej zależy na tym, żeby matka i dziecko przeszły przez to
doświadczenie bezpiecznie. I takie właśnie były kobiety, które pracowały na terenie
Brzeska i okolic w XIX i XX wieku.
Studiując
źródła metrykalne dotyczące Jadownik, dowiedziałam się, że kilkakrotnie dzieci
matek chrześcijańskich przyjmowały na świat akuszerki izraelickie, np. „Berkowa, żydowska akuszerka z Brzeska” (1869), albo nieznana
z imienia i nazwiska „akuszerka żydowska z Brzeska” (1869, 1871, 1887) –
może to również była Berkowa.
Pani Anna Brzyska, która odtwarza
pamięć o żydowskiej społeczności Brzeska, zamieszkującej miasto do czasów II
wojny światowej (Stowarzyszenie Pamięć i Dialog https://brzesko-briegel.pl/), podzieliła
się ze mną danymi dotyczącymi akuszerek narodowości żydowskiej oraz polskiej,
które przyjmowały porody kobiet żydowskich (na podstawie metryk z roku 1877, liczba
oznacza ilość porodów u żydowskich matek). Były to zarówno zarejestrowane
akuszerki, jak i kobiety, które po prostu pomogły przy porodzie. Upamiętnijmy
je tutaj wszystkie. Były to:
1. Ester Eichenholz – 45 – akuszerka w
Brzesku i Jadownikach.
2.
Katarzyna Smolińska – 36 – akuszerka w
Brzesku.
3.
Karolina Słoniowska – 27 – akuszerka w
Brzesku.
4.
Chane Weiserberger – 10 – Jadowniki,
Brzesko, Pomianowa, Słotwina.
5.
Tiele Groschler – 6 – Brzesko.
6.
Marianna Machał – 4 – Biesiadki, Lewniowa.
7.
Alte Pippersberg – 2 – Brzesko.
8.
Magdalena Wyczesany – 2 – akuszerka w
Łękach.
9.
Tekla Babraj z Zawady Uszewskiej – 1 –
Gnojnik.
10. Katarzyna
Gabryś – 1 – Okocim.
11. Petronela
Gazda – 1 – Gnojnik.
12. Katarzyna
Kazek – 1 – Okocim.
13. Weronika
Michalczyk – 1- Przyborów.
14. Barbara
Nowak – 1 – Jasień.
15. Helena
Pach – 1 – Dębno.
16. Marianna Rabiasz – 1 – Żerków.