Anna Czernecka - Kura
- Położna dyplomowana
Anna Czernecka była szeroko znaną
w Jadownikach położną dyplomowaną. Urodziła się 22 lutego 1858 roku w
Jadownikach w rodzinie Wojciecha Hojnowskiego i Katarzyny z domu Marzec.
Pochodziła z wielodzietnej, rolniczej rodziny. Wyszła za mąż za Jana
Czerneckiego i w latach 1885-1902 urodziła mu ośmioro dzieci. Oprócz radosnych
chwil związanych z macierzyństwem, doświadczyła też tragedii, ponieważ trzech
jej synów i trzy córki zmarło we wczesnym dzieciństwie. Długich lat dożyli
tylko synowie Władysław i Walenty.
Te wydarzenia z życia osobistego
przygotowały ją do sprostania nowym wyzwaniom: w roku 1886 Anna Czernecka
podjęła naukę w Cesarsko-Królewskiej Szkole Położnych w Krakowie (instytucji z
długą tradycją: dawniej Szkoła Położnych Collegium Fizycznego Wydziału
Lekarskiego Szkoły Głównej Koronnej UJ w Krakowie), mieszczącej się wówczas w Szpitalu
świętego Łazarza. Po ukończeniu szkoły i uzyskaniu dyplomu, rozpoczęła
praktykę. Pierwszy zarejestrowany w Jadownikach poród w jakim pomagała odbył
się w 1899 roku. W ciągu 40 lat uprawiania tego odpowiedzialnego zawodu, w
samych Jadownikach przyjęła na świat 2132 dzieci. Nie wiadomo dokładnie, ilu
narodzinom asystowała w sąsiednich miejscowościach, ale we wspomnieniach
rodziny, Anna Czernecka była cenioną położną, która jeździła do porodów w całej
okolicy. Zadaniem położnej było wówczas skutecznie asekurować poród w warunkach
domowych, ze szczęśliwym skutkiem dla noworodka i jego mamy. Nie zawsze tak się
działo. Anna Czernecka niejednokrotnie przyjmowała na świat „trudne przypadki”:
bliźnięta, dzieci przedwcześnie urodzone, chore, ułożone w skomplikowany
sposób. Była świadkiem radosnych wydarzeń i przedwczesnych zgonów.
Niejednokrotnie sama chrzciła zagrożone śmiercią maleństwa. Kiedy wszystko
układało się szczęśliwie, położna uczestniczyła w dalszych ważnych dla rodzin
wydarzeniach, takich jak pierwsza kąpiel oraz chrzest w kościele, gdzie była
ona honorowym gościem, a ksiądz każdorazowo wpisywał nazwisko położnej
(akuszerki, po łacinie obstetrix) do
Księgi Chrztów.
Anna Czernecka była aktywna
zawodowo bez przerwy przez czterdzieści lat. Praktykowała, sama będąc w ciąży,
niemal do ostatniego momentu przed własnym rozwiązaniem. Bardzo szybko, mając w
domu noworodka, powróciła do realizowania swego powołania. Śmierć dziecka czy
śmierć pierwszego męża nie przysłoniły jej wartości pracy, przeciwnie,
przezwyciężała własne problemy angażując się w pomoc innym. W 1902 roku wyszła za mąż po raz drugi za
Józefa Kurę z Jadownik. Ostatnie cztery porody przyjęła w 1938 roku, mając
wtedy 80 lat! Zmarła 2 listopada 1950 roku. W pamięci ludzi z Jadownik
pozostała jako osoba wykształcona, pracowita, posiadająca cięty język i mocny
charakter, lubiąca doradzać innym, dbająca o swój wygląd. W Jadownikach nadal
żyją osoby, które przyjęła na świat Anna Czernecka-Kura.
Dzięki wspomnieniu jednej z tych
osób, wiadomo, że „gdy szła przez wieś, niosąc swój tobołek, nasze matki mówiły
nam „patrzajcie dzieci, idzie wasza
chrzestna matka, ona was na ten świat przyniesła”, na to my – dzieci,
nieważne czy my byli jej chrześniaki czy nie jej – wołaliśmy „chrzesna matko, chrzesna matko – komu niesiesz
dziecko w tym tobołku”? – a ona śmiała się i dalej szła czynić swą robotę”.
Anna Czernecka jest moją prababką.
Sabina Jakubowska
